Metabolizmayı açıklamadan önce metabolizmanın ilk aşaması olan bazal metabolizma enerjisini açıklamak isterim. Bazal metabolizma enerjisi bir insanın hiç hareket etmeksizin yada uyku halinde organlarının çalışması için yakılan enerji miktarıdır. Yani hiç hareket etmeksizin kişinin yaktığı minimum enerji miktarıdır.
Metabolizma ise kişinin günlük aktiviteleri ile yaktığı enerji miktarıdır. Herkesin metabolizmasının farklı çalıştığı bir gerçektir metabolizma hızını etkileyen faktörler kişinin hormonlarının çalışma düzenidir. Tiroit hormonları metabolizmayı direk etkileyen hormonlar arasındadır. Kişinin fiziksel ve zihinsel harcadığı enerji mesela düzenli bir spor yapan veya fiziksel aktiviteye dayalı bir iş yapan kişinin metabolizması daha çok çalışır. Yine beyin gücüne dayalı iş yapan kişilerinde metabolizması daha iyi çalışır. Yine metabolizmayı etkileyen (yavaşlatan ) bazı rahatsızlıklarda vardır. Bunlar vücutta oluşan ensülin direnci,ensülin vücutta fazla yada az salgılanması , gizli şeker,hipotiroidi ve kadın rahatsızlığı olan polikistik over gibi rahatsızlıklar metabolizmayı yavaşlatır.
Metabolizma Nasıl Çalıştırılır?
Yukarıda saydığım hastalıklar kişide varsa bu metabolizmasının yavaşlamasına ve kilo alımına neden olabilir. Bunu önlemek için eğer bu saydığımız rahatsızlıklardan biri sizde bulunduruyorsa;
- Klinik tedavi + diyet tedavisi + düzenli egzersiz ile bu problemden kurtulmanız mümkün.
Eğer hiçbir sağlık problemi yoksa kişinin sağlıklı bir diyet programı + spor ile metabolizmasını hızlandırması mümkün.
Genellikle metabolizmayı hızlı çalıştırmak için ensülin dengesini koruyacak, kan şekerini iyi dengeler. Altı öğünden oluşan, kan şekerinde ani çıkışlara neden olmayan yiyeceklerin seçilmesinde fayda var. Tabi ki 3 lt su içilmelidir. En yararlı spor ise yüzme ve yürüyüştür. Beslenme şekli metabolizmayı direk etkiler eğer siz basit karbonhidratlara dayalı bir beslenme uyguluyorsanız proteini eksik bir şekilde tüketirseniz metabolizmanıza zarar verirsiniz. Aşırı karbonhidrata ve basit karbonhidrata dayalı beslenme kilo artışının yanı sıra metabolizmanızı da yavaşlatacaktır.
Beslenme bozukluğu,yaşın ilerlemesi,spor eksikliği uzun vadede metabolizmanın yavaşlamasına neden oluyor. Yaş ilerledikçe kişilerin beslenmesine daha çok dikkat etmesi gerekir. Düzenli spor yapmaları önemlidir.
Bitki çaylarını bağırsakları rahatlattığı için kullanımında bir zarar görmüyorum. Fakat metabolizmayı hızlandıran ilaçların kullanımınızın uygunluğu kişiden kişiye değişir. Çok fazla uykunun metabolizmayı yavaşlattığı doğru buna karşılık çok az uykunun da sinir sisteminde ve lenf dolaşımınızda bozukluk yapıp yine metabolizmaya zarar verdiği doğrudur. Günde 8 saat uyumak yeterli olacaktır.