Çilek, ilkbahar meyvelerinin en çok tercih edilenleri arasında yer alır.
Çilek, ilkbaharda olgunlaşan lezzetli bir meyvedir. Kırmızı, olgun ve lezzetli çileklerin en güzellerini bulacağımız ay Mayıs ve Hazirandır. Çileklerin karbonhidrat içeriği ağırlıklı olarak liflerden ve basit şekerlerden oluşmaktadır. Kalorisi düşük bir meyvedir, bir fincanı sadece 49 kaloriye sahiptir. Çileklerde su oranı çok yüksektir, glisemik indeksi nispeten düşüktür ve kan şekeri düzeylerinde büyük artışlara neden olmaz. Çilek, C vitamini, manganez, folat (B9) ve potasyumun iyi bir kaynağıdır ve küçük miktarda diğer pek çok vitamin ve mineral içerir.
Sağlık için yararları pek çok
İçeriğindeki lif, folat, potasyum ve C vitamini, kardiyovasküler sağlığın iyileşmesine yardımcı olur. Çilekte bulunan lifler kandaki toplam kolesterol miktarını düşürür, kalp hastalıkları riskini azaltır, kan şekeri kontrolü sağlamada yardımcı olur. Çilek, iltihaplanmayı teşvik eden genlerin ve enzimlerin aktivasyonunu engeller; doğrudan anti-inflamatuar etkilere sahiptir.
Çilek, flavonoid açısından zengin bir meyvedir, antioksidan kaynağıdır
Güçlü fitokimyasallarla dolu bu küçük, sulu meyveler; serbest radikal moleküllerinden kaynaklanan ve oksidatif stresin neden olduğu hücre hasarıyla mücadele ediyor. Çileklerde bulunan flavonoidlerin alt sınıfı “antosiyaninler” kilo vermeyi destekliyor. Daha önceki çalışmalar, flavonoidlerin enerji harcamasını arttırdığını, yağ emilimini azalttığını ve anti-inflamatuar olarak çalışabileceğini göstermiştir. Yüksek tansiyon, çeşitli kalp hastalıklarına ve inmeye neden olan önemli bir risk faktörüdür. Çilek içinde bulunan antosiyanin bileşikler (flavonoidler) hipertansiyonun kontrolünde katkı sağlar.
Antioksidanlar ve kilo kaybı arasında güçlü bir bağ vardır. Araştırmalar, daha fazla antioksidan tüketenlerin daha kolay kilo verdiğini gösteriyor.
Araştırmalar, çileğin iştahınızı bastırmada etkili olduğunu gösteriyor. Kilo vermenize ve kan şekerini kontrol etmenize yardımcı olabilir.
Çilek ve cildiniz
Çilekteki C vitamininin gücü, cildin elastikiyetini ve direncini arttırmaya yardımcı olan kollajen üretiminde yaşamsal önem taşır. Bunun yanında, yaş ilerledikçe kollajen kaybettiğimizden dolayı, C vitamini bakımından zengin yiyecekler daha sağlıklı, daha genç görünen cilt için önem taşır.
Potasyum oranı yüksek
Potasyum, kan basıncını düzenlemeye ve hatta sodyumun olumsuz etkilerine karşı bir tampon görevi görerek yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olabilir. Ayrıca, LDL, inflamasyon ve yüksek tansiyonun azaltılması üzerindeki etkisi ile çilek, kalp sağlığı için önerilen meyvelerden biri olma özelliği taşır.
Çilek, folat ile yüklü
Yaşlanan popülasyondaki yetersiz miktarda folat ve kullanılan ilaçların vücuttaki folat miktarını azaltma yönünde etkisi; aterosklerozu, vasküler hastalığı ve hatta bilişsel işlevlerde bir düşüşü arttırabilir.
Folat, kan damarlarına zarar veren bir bileşik olan homosisteinin oluşumunu önlemeye yardımcı olur.
Çilek, kolesterol profilini iyileştirerek, kan basıncını düşürerek, inflamasyonu ve oksidatif stresini azaltarak kalp rahatsızlığı riskini azaltabilir.
Çilek yemenin faydalarından biri bilişsel işlevleri geliştirmektir
Zihni keskinleştirmeye yardımcı olan çilek, yaşlı bireylerde bilişsel gerilemeyi geciktirir. Ek olarak, alzheimer hastalığı demansın en yaygın formlarından biridir; beyinde etkili olan ve hafıza kaybına yol açan ilerici dejeneratif bir bozukluk şeklidir. Alzheimer hastalığının kesin nedeni bilinmemekle birlikte, araştırmalar, beyin hücrelerinde beta-amiloid plaklara sahip kişilerde Alzheimer hastalığının gelişme riskinin yüksek olduğunu göstermektedir. Antosiyaninlerin hafıza zayıflamasını ve yaşla ilişkili bilişsel düşüşü önlediği düşünülmektedir.
Çilekte bulunan doğal şekerler tatlı yeme ihtiyacını bastırır
Çileklerin yüksek lif içeriği, uzun süre tok tutmaya yardımcı olur. Aynı zamanda, atıştırma isteğinizin önüne geçer.
Çilekten çok hafif bir tatlı: Yarım bardak çilek ile yarım muzu dondurun ve yoğurtla karıştırın. Üstünü birkaç bademle süsleyin.
Genellikle çiğ ve taze olarak tüketin; ayrıca reçel, jöle, tatlılarda ve yiyecek tatlandırmada da kullanın.
Çilek satın alırken tazelik önemlidir
Çileklerin kokusu kalitenin bir göstergesidir. Ayrıca, parlak kırmızı ve ezilmemiş, diri olan çilekleri satın alın. Çabuk bozulan çileği, çok kısa sürede tüketmeniz gerekir. Bununla birlikte, seçtiğiniz meyveler nem içermemelidir çünkü çürüme hızlanır. Onları tüketmeye karar verene kadar çilekleri yıkamayın.
Çilek alerjisine dikkat
Çilekler alerjik olma özelliği taşır. En yaygın semptomlar ağızda ve boğazda kaşınma, ciltte döküntünün olmasıdır. Çilek alerjisi, özellikle küçük çocuklarda oldukça yaygındır.
Hazırlayan
Banu Kazanç
Beslenme ve Diyet Uzmanı