Bayramda diyet yapılmaz. Bu özel günlerde diyet yapamasanız da yine de kilo kontrolü yapmaya dikkat etmeniz önemli bir nokta.
Bayramlar; ailelerin, dostların birlikte olduğu çok özel günlerdir. Büyüklerinizin sizler için hazırladığı, el emeği ve sevgisini kattığı, hep birlikte sofrada paylaşılacak lezzetlere, onları kırmadan “hayır” demek hiç de kolay değildir. Ben, diyete başlamak için bayram ertesini öneririm. Ancak, diyete önceden başlayanlar için, bu dönemde kilo vermek yerine aynı kiloda kalmayı sağlamak daha doğru olacaktır.
Yemek, bir ihtiyaç olmanın yanı sıra; bayramlar, hafta sonu programları, ziyafetler, kutlamalar, partilere eşlik eden sosyal bir paylaşım aracıdır.
Düzensiz beslenme, beslenme hedeflerinizi rayından çıkarabilir ama bayramlar da özel günlerdir ve gerektiğince kutlanmalıdır. Benim önerim, bayram süresince diyetinize ara vermeniz yönünde olacaktır. Bayramda kendinizi aşırı kısıtlamamalı ve vücudunuzu, tüketmeyi sevdiğiniz gıdalardan yoksun bırakmamalısınız; sonrasında kaldığınız yerden devam edersiniz. Yeter ki bu özgürlük, sizde, yeme çılgınlığı yaşamanıza neden olmasın. Deneyimlerim bana, bayram süresince yeme çılgınlığı yaşayan kişilerin, bu kısacık sürede kilolarına iki ila dört kilo eklediklerini gösterdi. Lütfen kendinizi kontrol edin. Fazla kilo almadan, bunu başarabilirsiniz; yeter ki porsiyonları abartmayın! Diğer öğünlerde kaçamağı dengelemeye özen gösterin.
Bayramda Diyet Yapılmaz
KUSURSUZ OLMANIZ GEREKMEZ
Gündelik hayatta özellikle her işlerini kusursuz yapmaya odaklı, mükemmeliyetçi kişiler; diyet yaparken de kusursuz olmaya çalıştıkları için, küçük bir kaçamak bile onların suçluluk duygularını artırmaya yeter. Bu kişiler, diyete tam uyamadıkları noktada “ya hep ya hiç” mantığı ile kendilerini cezalandırırlar. Bayram gibi özel günlerde yemeğin ölçüsünü kaçırınca da diyeti tümüyle bırakmayı seçerler.
BAYRAMDA NASIL BESLENMELİSİNİZ?
Kahvaltı, her zamanki gibi en önemli öğününüz olmalı ve kesinlikle atlanmamalı. Sabah tok tutacağı için yumurtayı tercih edebilirsiniz ya da müsli, süt ve meyve ile veya taze kaşar, tam buğday ekmeği, salatalık, domates gibi gıdalarla çeşitlendirebilirsiniz. Makarna, börek, pilav gibi karbonhidrat özelliği olan yiyecekleri ise öğle yemeğinde tüketin. Akşam ise sofranızda et, salata, sebzeye yer vermelisiniz.
Bayram sofralarında ağır yağlı, kızarmış, soslu et yemekleri, soğanın kavrulduğu zeytinyağlı dolmalar, elde açma yağlı börekler yerine; et, yanında buharda pişirdiğiniz sebzeleri, kabak bayıldı, közlenmiş patlıcan ve biber, yoğurtlu semizotu salatası gibi mezeler tercih edebilirsiniz. Soğuk yenen taze fasulye gibi çok az zeytinyağı ilave ederek hazırlanan sebze yemekleri, seçiminiz olur. Yarım yufka ile teflon tavada gözleme yapabilir; yumurta ve sütü çırpıp, çok az yağ koyarak hazırlayacağınız kabak sufle gibi lezzetli, daha düşük kalorili, hafif ve sağlıklı menüler oluşturabilirsiniz.
BAYRAM TATLISIZ OLMAZ
Bayram deyince aklımıza tatlılar gelir; Türk mutfağı, tatlıları ile nam salmıştır. Bununla birlikte hamurlu şerbetli tatlılar, sütlü tatlılar, meyveli tatlıları içeren çeşitler; bir çırpıda sayılamayacak kadar çoktur: ekmek kadayıfı, cevizli – fıstıklı – kaymaklı baklavalar, revani, kadayıf, güllaç, sütlaç…
Tatlı yerine meyve ikramına ne dersiniz?
- Buzlukta dondurduğunuz yeşil, siyah ve pembe renkli kardinal üzümlerini; çikolata veya lokum yerine ikram edebilirsiniz.
- Bu sıcak günlerde karpuz ve kavunu kaşık ile yuvarlak toplar halinde, çok şık ve farklı bir şekilde sunabilirsiniz. Ya da ananas, muz, kivi ile tropik bir meyve tabağı hazırlayıp üzerine Hindistan cevizi serpebilirsiniz.
- Dondurma eşliğinde sakızlı muhallebi sunabilirsiniz.
- Armut ve şeftaliyi hafifçe pişirerek, orman meyveli sosla sunabilirsiniz. Ya da püre haline getirip dondurarak hazırlayacağınız buzlu meyveleri ikram edebilirsiniz.
- Dilim dilim keserek servis edebileceğiniz, gül suyu ve pudra şekeri ile geleneksel bir tatlı olarak su muhallebisi hazırlayabilirsiniz.
- Geleneksel tatlıları, modern yorumlarla daha hafif hale getirebilirsiniz: Orman meyveli güllaç, dondurmalı tel kadayıf gibi.
Eskilerden bir bayram lezzetine ne dersiniz?
Paluzeler (pelte) Osmanlı mutfağının vazgeçemediğimiz lezzetleridir; bal ve pekmez ile tatlandırılan meyve sularının, nişasta ile kıvam kazandırması ile hazırlanan tatlılardır. Paluze; süt veya meyvelerle hazırlanır. Meyve suyu ile hazırlanacaksa vişne suyu, erik suyu, çilek suyu ile kızılcık suyu gibi mayhoş tattaki, renkli ve aromalı meyveler tercih edebilirsiniz. Aynı zamanda renk ve aromalarını arttırmak için, içine gül ve gelincik şurubu ilave edilmektedir.
HER GELENE KAHVE İKRAM ETMEK
Yine bayramda içilen kahve, kola ve çikolata ile alınan kafein miktarları konusunda da hassas davranmanız, alternatifler sunmanız gerekir. Sıcak günlerde kolalı içecekler yerine taze limon ve taze nane ile limonata (zencefil de limonataya ayrı bir lezzet katıyor) veya buzlu şeftali dilimleri ile hoş aromalı yeşil çay ikram edebilirsiniz.
Hazırlayan
Banu Kazanç
Beslenme ve Diyet Uzmanı
