Diyet yaparken kendinizi yorgun, mutsuz, isteksiz hissediyorsanız, sürekli mideniz gurulduyor ve başınız ağrıyorsa bir yerlerde yanlış yapıyorsunuzdur.
Beslenme programınız; sağlık verilerinize, kilo verme hedefinize, yaşantınıza uygun olarak düzenlenmeli, kesinlikle sürdürülebilir özellikte, kolaylıkla bulabileceğiniz besinlerle oluşturulmalıdır. Kişilerin yaşamlarına uymayan diyetleri sürdürmeleri hemen hemen imkânsızdır. Diyet, çalışma koşullarınız, yemek saatleriniz, listedeki yiyeceklerin kolay hazırlanabilir ve ulaşılır olmasının yanı sıra damak zevkinize hatta bütçenize uygun olması da önem taşır. Ayrıca, çeşitlilik içermeli, sizi bıktırmamalıdır. Diyetinizde severek yediğiniz besinler olmalıdır. İstediğiniz besinlerin diyetinize eklenmesi sizi psikolojik olarak daha rahat hissettirir; diyeti uygulamakta zorluklar çekmezsiniz.
Her zaman açlık mı hissediyorsunuz?
Diyette başarının sırrı, insanın kendisini daha uzun süre tok hissetmesidir. Tokluk hissi ise sadece yenilen yemeğin miktarına bağlı değildir, aynı zamanda yiyeceğin türü ile de ilişkilidir. Toklukta payı olan diğer bir kavram ise hazırlanan yemeklerin lezzet ve çeşitlilik içermesidir. Listeniz çeşitlilik içermiyor ve yemek istediğiniz besinleri kendinize yasaklıyorsanız, kısıtlandığınız duygusu ile bir süre sonra hem sıkılır hem de kendinizi mutsuz ve isteksiz hissedersiniz.
Diyetinizde bazı besin gruplarına yer vermiyorsanız hatalı davrandığınızı söyleyebilirim
Her dönemde, kilo vermek için, değişik isimlerde, proteinlerin arttırılıp karbonhidrat ve yağların aşırı kısıtlandığı diyetler gündeme gelir. Ya tek besine dayalı ya da çok düşük kalorili diyet listeleri elden ele dolaşır. Kilo vermek vücuttan yağ kaybetmeyle eşdeğer olmalıdır; yoksa kilo vermek adına vücudun suyunu ve kasları kaybetmek olamaz. Daha sonrasında sizi sağlık problemleri bekler. Kısa sürede verdiğiniz kiloları fazlasıyla geri alırsınız.
Günlük enerjinizi sağlayan besinler, eksik ya da dengesiz tüketildiğinde vücudunuz bunun sinyallerini vermeye başlayacaktır. Yaşam kalitenizi yüksek tutmak için öncelik vermeniz gereken konulardan biri, bedeninizin ihtiyaçlarının sağlıklı olarak karşılanabilmesidir. Beslenmenizde temel olarak karbonhidrat, yağ ve proteinler olmalıdır. Bunun yanı sıra lif, vitamin ve mineraller birlikte tüketildiğinde besinlerin bio yararlılığı artar.
Proteinlerin hayvansal kaynaklı ve bitkisel kaynaklı, yağların hem doymuş hem doymamış gruptan sağlanması, karbonhidratların früktoz, nişastalı veya basit şekerler içermesi, liflerin suda çözünen ve çözünmeyen türlerinin de olması ve bütün bu saydıklarımızın dengeli bir dağılımı önemlidir.
Tuvalette sorun mu var?
Kabızlık ve diğer düzensiz bağırsak hareketleri, diyetinizde yanlış olan bir şeyin büyük bir göstergesidir. Kabızlık sorunları yaşıyorsanız muhtemelen diyetinizde yeterince lif yoktur. Lifler, sindirim sisteminizi düzenler ve iyi bir şekilde çalışmasını sağlar. Fasulye, yulaf ve tam tahıl gibi gıdalar, lif için mükemmel kaynaklardır.
Yasaklar listesi, diyet listelerinizin ana kuralı olmamalıdır
Dengenin bozulması -örneğin diyetinizde yasaklar listesi oluşturulması- vücudunuzu kıtlık bilincine sokar ki en büyük tehlike de budur. Yasakladığınız yiyecekleri daha sonraları aşırı biçimde tüketmekten kendinizi alıkoyamazsınız.
Kendinizi mutsuz, sinirli ve gergin hissediyorsanız
Kalori ve karbonhidratları aşırı keserseniz kendinizi muhtemelen mutsuz hissedersiniz. Kan şekeriniz de düşüktür ve bu da ruh halinizi olumsuz yönde etkiler. Beslenmenize yeterli miktarda karbonhidrat eklemeniz durumunda bu sizi daha uzun süre tatmin edecek ve beyninizde serotonin üretimine yardımcı olacaktır. Omega-3 yağ asitleri, folat ve B12 vitaminlerinin besinlerle alınması, ruh halini iyileştirebilir. Diyetiniz; sağlıklı yağlar, proteinler ve karbonhidratlar gibi tüm temel besin maddelerini içermiyorsa yorgunluk hissetmeniz mümkündür.
Çok sık hastalanıyorsanız
Protein, bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olur. Diyetinizde temel besin eksikliğiniz olduğunda, bağışıklık sisteminiz zayıflar ve hastalığa daha yatkın hale gelir.
Üşüyorsanız, yoruluyorsanız
Düşük karbonhidratlı diyet, vücudunuzun sıcaklığını düzenleyen tiroid bezinin üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir; yavaş çalışan bir tiroid sizin daha fazla üşümenizin nedeni olabilmektedir. Tam tahıllı ekmek, makarna ve yeterli miktarda karbonhidrat yediğinizden emin olun. Güne hazırlanmak için çok fazla çaba harcıyorsanız ve daha çabuk yoruluyorsanız, diyetiniz muhtemelen demirden yoksundur. Kanınızda demir düşük olduğunda enerjiniz de azalır. Demirin görevi hücrelere oksijeni taşıyarak enerji seviyelerini arttırmaya yardımcı olmaktır. Demirden zengin besinleri diyetinize ekleyin.
Saçlarınız dökülüyorsa, cildiniz donuklaşmışsa, tırnaklarınız kırılıyorsa
Bütün bu belirtiler, dengesiz beslenmenin göstergesidir. Beslenmedeki A vitamini eksikliği, kuru saçlara ve kırılgan tırnaklara da yol âçabilmektedir. Beslenmenizde yeterli A vitamini aldığınızdan emin olmalısınız.
Hazırlayan
Banu Kazanç
Beslenme ve Diyet Uzmanı