Çocuklarda beslenmeyle ilgili ailelerin sıklıkla şikâyetçi olduğu konu iştahsız oluşlarıydı. Günümüzde ise aşırı kilolu çocukların problemleriyle ilgili şikâyetlerin daha önem kazandığını gözlemekteyiz.
Peki, biz anne babalar olarak çocuklarımızı obeziteden korumak için neler yapabiliriz?
Ailelerde yanlış beslenme alışkanlıkları tıpkı genetik faktörler gibi çocukta da yansıyor. Gelişen şehir yaşamının getirdiği fiziksel aktivite eksikliğinin katkısıyla da giderek şişman çocuklar yetiştiriyoruz.
- Anne-baba olarak yeme davranışı ile çocuklar üzerinde örnek oluruz, öncelikle çocuklarımızın tüketmemesini istediğimiz besinlerden biz de kaçınmalıyız.
- Porsiyonlara dikkat etmeliyiz, erişkin porsiyonlarını onlara da sunup, tabağındakileri bitirmelerini beklemek insafsızlık olur. Aç olmadığı zamanlarda, ya da keyifsiz olup yemek yemeği reddettiklerinde ısrarcı tutumlardan kaçının. Çünkü Sevmediği bazı yiyecekler olabilir, alternatifler üretin, süt içmek istemiyordur, ama peynire itirazı yoksa veya sütlü tatlı seviyorsa süt ihtiyacını zaten karşılıyordur.
- Çocuklar, bazı gün çok iyi yemelerine karşın başka bir gün hiç bir şey yemek istemeyebilirler bunu problem haline getirmeyin, eğer normal bir büyüme takip ediyor ve enerjisi, neşesi yerinde ise ara sıra yaşanan iştahsızlıkları için kaygılanmayın. İştahsızlık her zaman anne babanın ilgisini çeker, çocuklar da bazen büyüklerin dikkatini çekmek için bunu kullanabilirler.
- Besinleri, iyice çiğneyip yavaş yavaş yemesini sağlayın, böylelikle doyduğunu hissedebilecektir. Yemeği özellikle ayaküstü veya televizyon karşısında değil, özenle kurulmuş bir sofrada aile bireyleri ile keyifle yenilmesine özen gösterin.
- Çocuklarınıza susadıklarında su içmeler gerektiğini öğretin. Süt, meyve suyu gibi sıvı gıdalar özellikle öğün öncesinde çok fazla tüketildiğinde, çocuğun iştahını kapatacak ve düzensiz beslenmelerine neden olacaktır. Ayrıca şekerli içecek ve hazır meyve sularının aşırı tüketiminden kaçınmalıyız. Tüketilen fazla şekerin de vücutta yağa dönüşeceğini unutmamalıyız.
- Yiyecekleri ödül veya ceza olarak kullanmayın.
- Çocuğunuzun TV veya bilgisayar başında geçirdiği süreyi kısıtlayarak günlük aktivitesini arttırmaya çalışın, yürüyüşlere çıkın, açık havada arkadaşları ile oynayabilmesi için fırsatlar yaratın.
Beslenme Önerileri
- Çocukların günlük olarak her besin grubundan tüketmesi sağlanmalıdır. Bu besin grupları süt ve süt ürünleri, et grubu, sebze –meyve grubu, yağ grubu ve tahıllardan oluşturulmalıdır.
- Her öğün kendi içerisinde yeterli miktarlarda karbonhidrat, protein ve yağ içermelidir. Büyüme ve gelişme sırasında proteinlere önemli görevler düşer. Proteinler bitkisel ve hayvansal kaynaklar olmak üzere iki kaynaktan elde edilmektedir. Hayvansal kaynakları yumurta, et, tavuk, balık, deniz ürünleri, süt ve yoğurt olarak, bitkisel kaynakları ise kurufasulye, nohut, mercimek gibi kuru baklagiller ve tahıl ürünleri olarak sıralayabiliriz. Ana öğünlerde temel besin grubumuz olan ekmek, çorba, pilav makarna gibi gıdalar, protein kaynakları olarak, kırmızı et yumurta, tavuk, balık, kuru baklagiller olabilmektedir. Mevsiminde olan herhangi bir sebze yemeği, bunun yanında oldukça önemli kalsiyum kaynakları olan süt ve yoğurt hem ana öğünlerde hem de ara öğünlerde tüketilmelidir. Beslenmede tok tutan, yavaş sindirilen ve barsak hareketlerini kolaylaştıran lifli gıdaların baklagiller, sebze ve meyvelerle beslenmek gerekir.
- Kahvaltı etme alışkanlığını mutlaka kazandırın, 1–2 dilim peynir çeşitleri, tam tahıllı ekmek, zeytin, pekmez-bal, süt, haftada 2–3 kere yumurta veya omlet, taze meyve, evde yapılmış kek çocukların kahvaltılarında olabilecek gıdalardır.
Günümüzün Sorunu Çocuklukta Obezite
Mutlaka kahvaltı arkasına ara öğün, öğle yemeği. Bunu takip eden 1 veya 2 küçük ara öğün ve akşam yemeği. Gece yatmadan önce meyve veya sütten oluşan bir öğün beslenmelerinde olmalıdır.
Ara öğünlerde, çocuklarımıza sağlıksız abur cuburlar yerine. Meyve, az yağlı süt veya yoğurt ile beslenmelerine özen göstermeliyiz. Beslenme çantasında bu şekilde ürünler ile hazırlamalıyız. Ayrıca kurabiye, kek gibi şeker içerikleri yüksek yiyecekleri bir bardak süt, yoğurt, peynir gibi protein içeren gıdalarla birlikte tüketmelerini sağlayabiliriz. .
Kalsiyum çocukların özellikle kemik gelişim için çok önemlidir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler, süt ve peynir, yoğurt gibi süt ürünleri zengin kalsiyum kaynaklarıdır
Vitamin takviyelerinin de ilaç olduğunu, gelişigüzel kullanılmaması gerektiğini, aşırısının zararlı olacağını unutmamak gerekir. Özellikle yağda eriyen vitaminler (A, D, E ve K vitaminleri ) ihtiyaçtan fazla alınırsa, vücutta depolanmakta ve sorunlara yol açmaktadırlar. Doğrusu vitaminleri doğal yollarla mevsime uygun sebze ve meyveler tüketerek karşılamaktadır.
Çocuk çağına ihtiyacımız olan diğer bir öğe ise demirdir. Çocuklarda:
- demir eksikliği iştahsızlık,
- zekâ düzeyinde gerilik,
- dikkatini toparlayamama,
- düşük kilo,
- bağışıklık sisteminin zayıflaması
gibi sorunlara sebebe olur.
- Et,
- pekmez,
- yumurta,
- soya fasulyesi,
- kuru meyveler,
- kuru yemişler
- yeşil yapraklı sebzeleri
demir içeren gıdalar arasında sayabiliriz. Çay demirin emilimini azaltacağı için birlikte alınmamalıdır. C vitamini ise demirin emilimini artır. Kahvaltıda çay içmek yerine yumurtanın yanında portakal suyu içmek daha yerinde bir seçim olur.
