Hem Taze Hem de Kurutulmuş Olarak Tüketilebilen Bir Meyve: Kayısı

Kayısı; yaz aylarının lezzetli ve hoş aroması ile yerken keyif veren, sulu, yumuşak, güzel, sarımsı-turuncu renkli meyvesidir. Dış kabuğu yumuşak tüylü bir dokuya sahiptir. Böylelikle soymak zorunda kalmadan tüketebilirsiniz. Özellikle Malatya’da üretilen kayısılar, hem lezzetleri hem kaliteleri hem de büyüklükleri bakımından dünyada ilk tercih edilen meyveler arasında yer alıyor.

Vitamin ve mineral açısından zengin olan kayısıda, A vitamini dışında C vitamini, K vitamini, B6 vitamini ile kalsiyum, demir, magnezyum, potasyum, fosfor, bakır, çinko ve manganez mineralleri bulunuyor.

Kayısı, önemli antioksidan etkiye sahip A vitamini ailesinin üyesi olan beta-karoten bakımından da oldukça zengindir. Yağda çözünen vitaminlerden olan A vitamini; normal görme, uygun bağışıklık sistemi fonksiyonu, üreme, sağlıklı cilt, diş ve iskelet ile yumuşak dokunun korunması için önemlidir. Lif açısından zengin olduğu için sindirimi kolaylaştırır ve kabızlığa iyi gelir, tokluk hissi verir. Bağışıklık sistemini güçlendirir, zindelik verir. Taze yenen kayısı, C vitamini de içerir. Taze olarak yenen 4-5 adet kayısı, 50 kaloridir.

Demir ve potasyum için mükemmel bir kaynaktır

Potasyum, sağlıklı kalp için gerekli bir mineraldir; kalp atış hızı ve kan basıncının düzenlenmesine yardımcıdır. Kas fonksiyonları, hücre ve vücut sıvılarının dengesi için önemli bir bileşenidir. Bundan dolayı potasyum aynı zamanda sağlıklı bir sindirim ve güçlü kemikler için gereklidir.

Bol miktarda demir içerdiğinden kansızlığa iyi gelir. Bununla birlikte güçsüzlük, yorgunluk, baş dönmesine neden olan aneminin önlenmesi için önerilmektedir. Bununla birlikte kırmızı kan hücrelerinde hemoglobin üretiminde yardımcı olur; demir ve bakır (demir emilimine yardımcı olur) gibi mineraller içerir.

Kayısıyı nerede kullanalım?

Kayısı; taze olarak tüketilmesinin yanı sıra reçeli, kompostosu, kurutulmuşu, meyve suyu, pestili yapılan, vitamin ve mineral açısından zengin olan bir meyvedir. Üstelik kayısı keklere, sütlü tatlılara, müsliye, yoğurda, salatalara, et, pilav gibi yemeklere de katarak kullanabilirsiniz.

“Gün kurusu” olarak adlandırılan koyu renk kuru kayısı ile aralarındaki farklar neler? Kuru kayısıyı mı yoksa gün kurusunu mu tercih etmemiz gerekir?

Mevsimi kısa olduğundan, kuru kayısı, tazesine alternatif olur. Taze kayısı, Haziran ayından başlayarak Ağustos ortasına kadar bulunmaktadır; kuru kayısıyı ise yıl boyunca satın alabilirsiniz. Kuru kayısının işlem görmemiş olanının rengi daha koyu olur ve daha sağlıklıdır. Kayısı için mümkünse doğal yollarla kurutulan ve koyu renkli (sarı değil), “gün kurusu” denilen kayısıyı tüketmeniz daha sağlıklıdır. Gün kurusu, güneşe serilerek doğal yollarla kurutulur. Kayısı kurutulurken kükürt dioksit gazı ile, raf ömrünü uzatmak için de sülfitler ile işlenebilir. Ayrıca kuru kayısı, tazesine oranla üç kat daha fazla kalori içerdiğinden, porsiyonları ayarlanmalıdır. Özellikle kuru kayısının glisemik indeksi yüksektir ve çabuk enerji verir, yağ içermez. Kayısı yerken içine ceviz, fındık, badem koyarak tüketebilirsiniz. Diyette iken ara öğünler için kolay taşınabilir olması ile özellikle kuru kayısı, beraberinde ceviz ve badem ile iyi bir seçimdir.

Cildiniz için sağlık kaynağıdır

Kayısı; cildi ve vücudu temizlerken toksinlerin atılmasına yardımcı olur, cildi nemlendirir, korur, pürüzsüzleştirir ve yumuşatır. Vücutta biriken zararlı maddeleri dışarı atmakta etkin olan meyve, aynı zamanda kan dolaşımını hızlandırmaktadır. Bu da cildinizin daha pürüzsüz ve sağlıklı olmasına katkıda bulunmaktadır. Aynı zamanda cilt yaşlanmasını geciktirerek hücre yapımına yardımcı olur, böylelikle cilt parlak ve berrak görünür. Akne, sivilce, güneş lekesi, siyah renk oluşumunu önler, dokuların canlanmasına yardımcı olarak cildin nem ihtiyacını sağlar, yaşlanmaya karşı cildin direncini arttırır.

Sindirimi kolaylaştırır ve kabızlık sorunlarından da kurtarır

Lif içeriği, besinlerdeki yağ asitlerini yıkmak için mide sularını uyarır, besin emilimini artırır, sindirim sisteminin peristaltik hareketini (dairesel kasılma ve gevşeme dalgalarıyla karakterize edilen ve besinlerin ileri doğru ilerlemesini sağlayan hareket) aktive eder ve bağırsak hareketlerini daha düzenli hale getirir.

Seçerken özen göstermek

Kayısı; şeftali ve erik ile kombine edebilirsiniz, uyumlu birliktelik oluşturur. Bununla birlikte satın alırken, kayısının; iri, lekesiz, yumuşak olanını seçmelisiniz.

Hazırlayan
Banu Kazanç
Beslenme ve Diyet Uzmanı