Ramazan ayında, zengin iftar sofralarınızın ardından aldığınız kilolara, bayram süresince yenilerini eklemek istemiyorsanız; yazımızı dikkate almanızı öneririz…
Bayramda çok sıkı bir diyet programı uygulanmasından yana değilim. Kilonuzu korumanız için sadece biraz daha dikkatli olmanızı tavsiye ediyorum.
Şeker Bayramı’nın özelliğini vurgulamak istersek; “oruç tutulan dönemin sonunda ailelerin, büyüklerin ziyaret edildiği; dostların bir araya geldiği; coşku ile kutlamaların, davetlerin, ziyafetlerin, özellikle de neredeyse ismine yakışır şekilde tatlı ikramlarının sunulduğu günlerdir” diyebiliriz.
Neden Bayram Süresince Daha Dikkatli Olmanız Gerekir?
Bir aylık oruç döneminin ertesinde, aşırı yemek yeme eğilimi artar.
Ramazan boyunca değişen yemek saatleri ve öğün sayısı, ister istemez metabolizmayı yavaşlatır. Gece geç saatlere kadar yeme düzeni, yemek ertesinde fiziksel aktiviteye zaman olmaması, hareketsizlik; tartıda kilo yönünde artış göstermeyenlerde bile vücutta yağ oranının artmasına neden olur.
Bayramda, metabolizma, iki ana öğün düzeninden yeni çıkmıştır ve eski yemek düzenine henüz hazır değildir. Hem öğün sayısının artması, hem yenilen miktarların artması, hem de bayrama özgü hamur işleri, dolmalar, börekler, baklavaların ikramı ve geleneklerimizdeki “ısrar etme” âdetimiz yüzünden, kilo almak kaçınılmaz olur.
Bu Bayram, İyi Bir Ev Sahibi Olmaya Ne Dersiniz?
Misafirperverlik adına aşırı ısrarcı tavır sergilemeyin.
Misafir olarak ağırlandığımızda, ikramlıklara müdahale şansımız yok. Ev sahibini kırmamak adına, bizim için emek verilerek hazırlanan şeylerin, kültürümüz gereği mutlaka tadına bakmamız ve ertesinde, ev sahibine ne kadar lezzetli oldukları konusunda övgüler düzmemiz adettendir. Ev sahibi siz olduğunuzda, misafirlerinize sağlıklı seçenekler sunabilirsiniz.
Misafirlerinize hafif ve meyveli tatlılar hazırlayabilirsiniz. Sıcak günlerde kolalı içecekler yerine taze limon ve taze nane ile limonata (zencefil de limonataya ayrı bir lezzet katıyor) veya buzlu şeftali dilimleri ile hoş aromalı yeşil çay ikram edebilirsiniz. İçilen kahve, kola ve çikolata ile alınan kafein miktarları konusunda da hassas davranmanız, alternatifler sunmanız gerekebilir.
Tatlı olarak hamur işi ve şerbetli olanlar yerine sütlü olanları hazırlayabilirsiniz.
Tatlı yerine meyve ikramına ne dersiniz?
• Bu sıcak günlerde karpuz ve kavunu kaşık ile yuvarlak toplar halinde, çok şık ve farklı bir şekilde sunabilirsiniz ya da ananas, muz, kivi ile tropik bir meyve tabağı hazırlayabilirsiniz. Üzerine Hindistan cevizi serpebilirsiniz.
• Dondurma eşliğinde sakızlı muhallebi sunabilirsiniz.
• Armut ve şeftaliyi hafifçe pişirebilirsiniz. Orman meyveli sosla sunabilirsiniz. Ya da püre haline getirip dondurarak hazırlayacağınız buzlu meyveleri ikram edebilirsiniz.
• Dilim dilim keserek servis edebileceğiniz, gülsuyu ve pudra şekeri ile geleneksel bir tatlı olarak su muhallebisi hazırlayabilirsiniz.
• Taze incirin içine taze ceviz koyarak ikram edeceğiniz bir meyve tabağı hazırlayabilirsiniz
Bayram sofralarında ağır yağlı, kızarmış, soslu et yemekleri, soğanın kavrulduğu zeytinyağlı dolmalar, elde açma yağlı börekler yerine haşlanmış et, yanında buharda pişmiş sebzeler, kabak bayıldı, közlenmiş patlıcan ve biber, yoğurtlu semizotu salatası gibi mezeler tercih edebilirsiniz. Soğuk yenen taze fasulye gibi çok az zeytinyağı ilave ederek hazırlanan sebze yemekleri; 1/2 yufka ile yağsız olarak teflon tavada yapılan gözleme veya fırında pişireceğiniz lor peyniri veya dil peyniri ile dereotu, nane, yeşil soğan gibi taze yeşillikler de alternatif olabilir (Tuz – biber ve 1 yufka ilave edebilirsiniz). Yumurta ve sütü çırpıp, çok az yağ koyarak hazırlayacağınız kabak sufle gibi lezzetli, daha düşük kalorili, hafif ve sağlıklı menüler oluşturabilirsiniz.
Bayram Süresince Beslenme Nasıl Olmalı?
• Bayram sabahı güzel ve doyurucu bir kahvaltı ile güne başlayın.
• Tam buğday ekmeği veya çok tahıllı 2 dilim ekmek + 1 dilim beyaz peynir veya taze kaşar peynir (az tuzlu ve az yağlı) + haşlanmış yumurta + salatalık + domates ile hazırlanmış bir kahvaltı yapabilirsiniz. İlerleyen saatlerde muhtemelen ikram edilen tatlıları yiyeceğiniz düşünerek; zeytin, tereyağı reçel veya bal yemenizi önermiyorum.
• Bayram ziyaretleri nedeniyle yemek saatleriniz, ana ve ara öğünleriniz şaşabilir ama ziyaretlere giderken çok aç olmamaya dikkat edin. 3 saatlik aralarla bir şeyler (tabii sağlıklı bir şeyler – meyve + yoğurt – fındık + meyve gibi) atıştırarak iştahınızı kontrol etmelisiniz; yoksa size sunulan cazip ikramlara “evet” diyebilirsiniz.
• Bayram ziyaretine gittiğiniz bir yerde tatlı yerseniz, diğerinde sadece kahve için. Yanında ise 1 badem şekerine izin var. Bayram süresince ikram edilen bütün tatlılara “evet” derseniz; kilo alırsınız.
• Aşırı tatlı tüketimi, kan şekerinde dalgalanmalara neden olur. Çabuk acıkır ve daha fazla tatlı yemek istersiniz. Kan şekerinizi proteinli bir besin tüketerek dengede tutmanız gerekir. (Örn: iki kuru kayısı. 2 ceviz/fındık. 1 bardak ayran. Kepekli galeta. 1 elma. 6 badem/fıstık gibi.)
• Aldığınız yiyecek miktarı gün içinde fazla oldu ise akşam öğününü de daha hafif geçiştirin. Bol salata veya sebzeli çorba veya yoğurtla birlikte yiyeceğiniz haşlanmış sebzeler ile daha çabuk doyduğunuzu hissedebilirsiniz.
• Akşam yatmadan önce 1 kutu probiyotik yoğurt yemeniz, sindiriminizi de rahatlatır.
Kronik Hastalığı Olanlar, Bu Dönemde Daha Dikkatli Olmalı
• Aşırı beslenme; kilo artışı dışında hazımsızlık, mide yanması, gaz vb gibi barsak şikâyetlerine neden olur. Hele kronik diyabet, hipertansiyon, kalp-damar rahatsızlıklarınız varsa; sağlığınıza ve yemenize bu dönemde daha da dikkat etmeniz gerekir. İkram edilen kek, kurabiye, börek ve baklava gibi yiyecekler; un + şeker + yağın bir araya gelmesi ile hazırlanan enerji ve kalori bombalarıdır.
• Ramazan süresince alkol almayan kişilerin, bayramda alkol alırken daha kontrollü olmaları; içtikleri kadeh miktarlarını sınırlamaları gerekir.
• Özellikle çocuklar, çikolata, şeker ve tatlıları aşırı tüketirlerse; bu, ishal ve kusmaya neden olabilmektedir. Sağlıklı bir bayram geçirmelerini istiyorsanız; bu tür tüketimlerine taviz vermemeli, mutlaka sınır koymalısınız.
