Kavurma bayrama özgü bir lezzettir. Kurban Bayramı ile özdeşleşen bu geleneksel yemeğin sağlıklı olması için bu önerilere dikkat etmelisiniz.

Kurban Bayramı’nın, tüm ailenin bir araya geldiği yemek ziyafetleriyle masaların şenlendiği kutlamalarının en güzel simgelerinden biri, kavurma geleneğidir.

Kavurma nasıl yapılır?

Kavurma, kesimden sonra kurban etinin kuşbaşı olarak kendi yağında önce yüksek ateşte kavrulması, etlerin rengi iyice döndükten sonra ocağın altının kısılmasıyla hazırlanan bir yemektir. Piştikten sonra tuz ve karabiber ilave edilir. Kavurmayı, içine fazla kuyruk yağı veya tereyağı eklemeden, kısık ateşte kendi suyuyla pişirmelisiniz.

Unutmayın: Kurban etinin yağsız tarafını pişirmeye dikkat edin. Kavurma yaparken etin içine iç yağı, kuyruk yağı, tereyağı gibi yağlar koymayın; eti sadece kendi suyu ile önce yüksek ateşte, sonra çok kısık ateşte pişirin. Mümkünse öğle yemeğinde yemeye özen gösterin.

Kavurmanın soğan, domates ve sivri biber ilave edilerek yapılan çoban kavurma ve sac kavurma gibi çeşitleri de vardır. 

Ne kadar tüketelim?

Bayramı süresince et tüketiminiz artacaktır. Kırmızı et, kaliteli bir protein olmanın yanında, doymuş yağ ve yüksek oranda kolesterol içerdiğinden; sağlığınızı riske atmamak için dikkatli olmalısınız. Günlük alınması gereken ve kişiye göre değişiklik gösteren et miktarının üzerinde olmamak koşuluyla, kurban eti tüketiminde sakınca yoktur.

Bayram boyunca 500-600 gramdan daha fazla et tüketmemek gerekir. Kurban Bayramı’nda yiyeceğiniz eti günde kişi başına 200 gram ile sınırlamalısınız. Gereğinden fazla et tüketimi; midede şişkinlik, hazımsızlık gibi sıkıntılara neden olabilir.

Kurban eti hemen yenmeli mi?

Kurbanlık etler bekletilmeden pişirildiğinde hem sert olur hem de güç sindirilir. İdeali, etleri en az 24 saat bekletmektir. Et, dinlendirmeden pişirilirse sert olur; pişmesinin zor ve sindiriminin güç olması kaçınılmazdır.

Yanında ne yemeli?

Et, posalı bir yiyecek değildir. Aşırı miktarlarda tüketimi sonucunda kabızlık problemi ile karşılaşmak mümkündür. Bundan dolayı etin yanında en iyi posa kaynakları olan sebze tüketilmelidir.

Etin yanında hamur işi, makarna ve pilavı tercih etmemelisiniz. Aşırı et tüketimini dengelemek için mutlaka etin yanında sebze yemelisiniz. C vitamini, potasyum gibi vitamin ve minerallerden zengin yeşil yapraklı sebzeler ve çiğ olarak tüketeceğiniz salata; ette bulunan demirin emilimini artırır.

Bu önerilere dikkat etmelisiniz: Kurbanlıklarınızın veteriner kontrolünden geçtiğinden emin olun ve keserken de, saklarken de hijyenik kurallara dikkat edin. Yeniden ısıtma söz konusu olacaksa besin kalitesi ve sağlık açısından, kavurmaya bir kereden fazla tekrar ısıtma işlemi yapmayın. 

Et ve tatlı birlikte tüketilmemeli

Bayram olunca tatlı da öğünlere eşlik ediyor. Tatlı, etten 1,5 ila 2 saat sonra yenilmelidir. Tatlı olarak aşırı şerbetli, yağlı veya hamur işi tatlılar yerine sütlü tatlılar veya komposto hatta daha çok meyve tercih edilmelidir.

Su tüketimini artırın

Günlük su tüketimini artırmak hem sindirimi hem de toksinlerin atılmasını kolaylaştıracaktır.

Kavurma dışında kurban etini hazırlamak isteyenler için öneriler:

Etleri terbiye edebilirsiniz

Kavurma dışında kurban etini hazırlamak için: Eti, yumuşak olması için yoğurt, sirke, limon suyu, soya sosu gibi asidik maddelerden biri ile sıvı yağ, soğan suyu, karabiber, kırmızıbiber, biberiye, kekik gibi çeşitli baharatlarla terbiye (marine) ederseniz daha lezzetli olacaktır. Etleri tava veya ızgaraya yerleştirmeden önce ısıtmalısınız. Yüksek ateşte pişirmeyin. Tuz koyacaksanız et piştikten sonra ilave edin.

Mangalı tercih etmeyin

Kömür ateşinde pişirilen etler, özellikle ateşe çok yakın pişirildikleri için sağlıklı değildir. Kömürleşen etler kanser riski taşır. Ateşin çok harlı olması ise vitamin değerlerinin kaybolmasına yol açar. Dikkat edilmesi gereken diğer bir nokta ise, bu pişirme yönteminde etin dış kısmı pişmekte, içi ise çiğ kalmaktadır. Yüksek ateş, yüzeydeki proteinlerin birdenbire katılaşmasına yol açarak ısının etin iç kısmına ulaşmasını engeller.

Eti pişirmek için illa mangal diye ısrar edecekseniz et ile ateş arasında 15 santimetre mesafe bırakın. 

Kolesterolü yüksek olanlar dikkat!

Etin yağlı kısımları ve sakatattan mümkün olduğunca kaçınmalısınız. Özellikle yüksek kolesterol değerlerine sahipseniz bunları tüketmeyiniz.

Hayvanların iç organları (sakatat) daha fazla yağ içerir. Sakatatlar yüksek kolesterol ve ürik asit içermelerinden dolayı kolesterol ve ürik asit yüksekliği olanların dikkat etmesi gerekir. Hayvanların iç yağlarını, lezzet vermesi için yemeklere ilave etmeyiniz.

Bayramda fazla kaçırılan yemekler sağlığınızı bozabilir. Özellikle kronik hastalıklara sahipseniz yediklerinize dikkat etmeniz gerekir. 

Hazırlayan
Banu Kazanç
Beslenme ve Diyet Uzmanı